Πέμπτη 30 Οκτωβρίου 2008

Η Επίτροπος Διοκήσεως για το ρατσισμό στα σχολεία ή η συνήθης μέθοδος απόκρυψης της πραγματικότητας

Σε δηλώσεις της η Επίροπος Διοικήσεως στις 30/10/2008 αναφέρθηκε σε περιπτώσεις ρατσισμού στα σχολεία. Κατά την Επίτροπο δεν υπάρχουν δεδομένα από τα σχολεία για να διαπιστωθεί η έκταση του προβλήματος. Και εισηγήθηκε να δημιουργηθεί στο Υπουργείο Παιδείας Παρατηρητήριο, δηλαδή ένα σύστημα καταγραφής τέτοιων φαινομένων, ώστε να γίνει γνωστή και η πραγματική έκταση του προβλήματος.
Οι λογικές προτάσεις της Επιτρόπου Διοικήσεως δε θα προωθηθούν. Γιατί και το 20000 είχε γίνει παρόμοια προσπάθεια, δηλαδή να δημιουργηθεί ένα σύστημα καταγραφής φαινόμενων βίας, απειθαρχίας ώστε να γίνει γνωστή η έκταση του προβλήματος. Έμεινε στα χαρτιά.
Γιατί δεν προωθούνται αυτά τα αυτονόητα στα σχολεία;
Ο πρώτος λόγος αφορά το Υπουργείο, δηλαδή πολιτικοί και υπηρεσιακοί προϊστάμενοι θεωρούν ότι η δημοσιοποίηση τέτοιων στοιχείων θα αμαυρώσει την εικόνα τους αλλά και θα τους εξαναγκάσει να πάρουν και αποφάσεις. Και οι αποφάσεις συνήθως στοιχίζουν.
Ο δεύτερος λόγος είναι οι διευθυντές των σχολείων οι οποίοι υιοθετώντας τη λογική της προϊστάμενης αρχής προσπαθούν να αποκρύψουν τέτοια περιστατικά για να μην «αμαυρωθεί η εικόνα του σχολείου τους» αλλά και για να μην ενοχοποιηθούν οι ίδιοι για ανικανότητα.
Έτσι επικρατεί στα σχολεία ο νόμος της σιωπής και της απόκρυψης. Κανένα σχολείο δεν έχει πραγματική εικόνα στη βάση συστηματικής καταγραφής δεδομένων ούτε για τη βία ούτε για το ρατσισμό. Και φυσικά όταν δεν έχεις στοιχεία, δεν υπάρχει πρόβλημα και δεν υπάρχει ανάγκη να πάρεις μέτρα!!!
Δυστυχώς και στο Υπουργείο και στα σχολεία επικρατούν συντηρητικές και αντιδραστικές λογικές. Ο κάθε νοήμων θα υποστήριζε ότι η πιστή απεικόνιση της σχολικής πραγματικότητας είναι θεμελιώδες για τη βελτίωση.Και με βάση την πραγματική εικόνα το σχολεία θα έπρεπε να αναλαμβάνουν δράσεις για βελτίωση της κατάστασης και όχι να επιχειρούν να αποσιωπούν σοβαρά προβλήματα.
Και το Υπουργείο αντί να ζητά στοιχεία από τα σχολεία, τα οποία ούτως ή άλλως είναι και εικονικά, θα ήταν καλύτερο να ζητά από τα σχολεία τις δράσεις που ανέλαβαν για βελτίωση σε διάφορους τομείς. Στόχος λογικά θα έπρεπε να είναι να ξεφύγουμε από τη λογική της απόκρυψης και της εικονικής πραγματικότητας και να υιοθετήσουμε τη λογική της βελτίωσης.
Φαίνεται όμως ότι η απόκρυψη της πραγματικότητας βολεύει πολλούς. Και η διαφάνεια ενοχλεί ακόμα πιο πολλούς. Και με την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση μάλλον θα βολευτούν όλοι. Γιατί δε κινείται τίποτε απολύτως. Λες και η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση θα είναι «θείο δώρο».

Παρασκευή 24 Οκτωβρίου 2008

Ο Υπουργός Παιδείας, η ελευθερία της έκφρασης των μαθητών και η ακατανόητη έκπληξή του

Το δημοσίευμα της εφ. ΠΟΛΙΤΗΣ στις 24/10/2008 ανέφερε τα εξής:
«Έκπληξη και απογοήτευση για τις επιθέσεις που δέχονται οι τροποποιητικοί κανονισμοί λειτουργίας των σχολείων Μέσης Εκπαίδευσης, οι οποίοι κατατέθηκαν για συζήτηση στη Βουλή, εξέφρασε χθες ο υπ. Παιδείας, Αντρέας Δημητρίου. Ερωτηθείς σχετικά ανέφερε ότι θεωρεί «αδικαιολόγητες τις επιθέσεις εναντίον τού νομοσχεδίου, διότι το Υπουργείο δεν έκανε οτιδήποτε άλλο παρά να απαλείψει μια αντισυνταγματική διάταξη που υπήρχε στους προηγούμενους κανονισμούς, που περιόριζε την ελευθερία του λόγου». «Είμαστε ελεύθερη δημοκρατία, η ελευθερία του λόγου δεν περιορίζεται από κανέναν και πρέπει να εκφράσω την απογοήτευσή μου διότι υπάρχουν παράγοντες στον τόπο που δίνουν την εντύπωση ότι πρέπει να φιμώσουμε τη νεολαία μας».


Η διαμάχη ανάμεσα στην κυβέρνηση και το ΑΚΕΛ από τη μια και τα υπόλοιπα κόμματα από την άλλη είναι η διαγραφή ή όχι της πιο κάτω επιφύλαξης από τους κανονισμούς λειτουργίας των σχολείων: «νοείται περαιτέρω ότι η ελευθερία έκφρασης δεν τείνει στην προώθηση κομματικών θέσεων».
Η διαγραφή της επιφύλαξης δεν αφορά την ελευθερία της έκφρασης των μαθητών, όπως διατείνεται ο Υπουργός Παιδείας, αλλά αν με τη διαγραφή της θα επιτραπεί η είσοδος των κομματικών νεολαιών στα σχολεία. Εξάλλου αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει αίτημα από τους μαθητές για προστασία της ελευθερίας της έκφρασης στα σχολεία γιατί αυτό το δικαίωμα είναι κατοχυρωμένο στην πράξη. Υπάρχει αίτημα όμως από την ΕΔΟΝ και το ΑΚΕΛ για είσοδο των κομματικών νεολαιών στα σχολεία. Και ευελπιστούν ότι με την απάλειψη της συγκεκριμένης επιφύλαξης στο νόμο, θα καταστεί δυνατόν να μπούν κυριολεκτικά από το παράθυρο στα σχολεία.
Γιατί από το παράθυρο;
Άλλο το ατομικό δικαίωμα της ελευθερίας της έκφρασης και άλλο το κοινωνικό ή πολιτικό δικαίωμα της οργάνωσης
. Το δικαίωμα της ελευθερίας της έκφρασης αφορά τις λεγόμενες ατομικές ελευθερίες, δηλαδή ο κάθε άνθρωπος ως ατομικότητα μπορεί να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. Ακόμα και αν αναφέρεσαι σε πολιτικά ζητήματα, αυτό το δικαίωμα, το δικαίωμα λόγου δεν είναι πολιτικό με την έννοια ότι δεν εντάσσεται σε μια θεσμοθετημένη συμμετοχή του ατόμου στη λήψη αποφάσεων για το κοινό καλό. Και όταν ακόμα αναφέρεσαι σε πολιτικά ζητήματα, η ελευθερία της έκφρασης συνιστά απλώς ιδιωτικό λόγο.
Η οργάνωση των μαθητών σε κομματικές νεολαίες μέσα στα σχολεία ουσιαστικά συνιστά πολιτικό δικαίωμα και όχι ατομικό. Όμως πολιτικά δικαιώματα δεν αναγνωρίζονται στους μαθητές λόγω ηλικίας. Αν υποθέσουμε ότι η οργάνωση των μαθητών εντάσσεται στα κοινωνικά δικαίωματα, το δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι, τότε πρέπει να συμπληρωθεί ο κανονισμός περί μαθητικών συμβουλίων, ώστε να επιτρέπεται η δράση των κομματικών νεολαίων στα σχολεία.
Επομένως η ελευθερία της έκφρασης συνιστά ατομικό δικαίωμα ενώ η οργάνωση σε κομματικές νεολαίες πολιτικό ή κοινωνικό δικαίωμα. Το ζήτημα είναι γιατί ο Υπουργός Παιδείας παρουσιάζεται ένθερμος υποστηρικτής της ελευθερίας της έκφρασης των μαθητών; Δεν έχει καταλάβει ποιο είναι το διακύβευμα της σύγκρουσης; Δεν μπορεί να αντιληφθεί ότι η σύγκρουση δεν αφορά ένα ατομικό δικαίωμα –αυτό της ελευθερίας της έκφρασης- αλλά την έισοδο των κομμάτων στα σχολεια; Και πώς είναι δυνατόν στη σκέψη του να συγχύζει πιθανόν τα ατομικά με τα πολιτικά δικαίωματα;Και πώς είναι δυνατόν να εκφράζει την έκπληξή του; Όταν τον περασμένο Ιούλιο ανακοίνωνε πως θα καταθέσει το νομοσχέδιο τον Οκτώβριο στη Βουλή, συμφώνησε έστω και ένας με την πρότασή του; Και γιατί αγωνιά για την αντισυνταγματικότητα του νόμου; Μήπως γιατί εφαρμόζεται πιστά το σύνταγμα από την κρατική εξουσία και αγωνιά γιατί τωρά θα δημιουργηθεί «κακό» προηγούμενο;

Έλεος κ. Υπουργέ!!!Λύστε και κανένα πρόβλημα της δημόσιας εκπαίδευσης αντί συνεχώς να δημιουργείτε νέα προβλήματα !!! Πιστεύω να μη χρειαστεί να σας υπενθυμίσω "τα έργα και ημέραι" σας στο ελάχιστο διάστημα των έξι μηνών της υπουργικής σας θητείας. Γιατί σε ελάχιστο χρόνο αποτύχατε σε τόσα πολλά!!! Και ακόμα εκκρεμεί και το μέγα θέμα της μαθητικής στολής.

Κυριακή 19 Οκτωβρίου 2008

Από την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση στο δημοκρατικό σχολείο και άλλα παραμύθια

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής για τα Αναλυτικά Προγράμματα σε δηλώσεις που δημοσιεύτηκαν στην εφ. Ο ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ στις 17/9/2008 υποστήριξε ότι στόχος της Επιροπής είναι η δημιουργία ενός δημοκρατικού σχολείου. Και συμπλήρωσε: «Δημοκρατικό με την έννοια ότι σε αυτό θα συμμετέχουν ισότιμα όλα τα παιδιά, παιδιά με αναπηρίες, παιδιά με πολιτισμικές ιδιαιτερότητες, παιδιά με διάφορα προσωπικά προβλήματα αλλά με επιτυχία».
Αν προσπαθήσεις να αποκρυπτογραφήσεις τον ορισμό που δίνει ο κ. Τσιάκαλος για το δημοκρατικό σχολείο, τότε θα πρέπει να επικεντρωθούμε στις έννοιες της συμμετοχής όλων και της ισοτιμίας που εκφράζεται με την επιτυχία όλων.
Σε σχέση με τη συμμετοχή όλων στην υποχρεωτική εκπαίδευση κάποιες επισημάνσεις είναι αναγκαίες.
Η πρώτη αφορά το γεγονός ότι αποτελεί στόχο της Ε.Ε. η οποία ουδόλως το συνδέει με τη δημοκρατία. Η συμμετοχή όλων στην υποχρεωτική εκπαίδευση υποδηλώνει την ενσωμάτωση όλων στην κοινωνία. Σε κοινωνικό επίπεδο ήδη έχουν επέλθει η αλλαγές αυτές και απλώς το σχολείο καλείται να υιοθετήσει τη νέα πραγματικότητα. Εννοώ ότι ήδη στην κοινωνία έχει εφαρμοστεί η αποϊδρυματοποίηση των ατόμων με αναπηρίες ή άλλα προβλήματα. Επίσης στην κοινωνία αποτελεί πραγματικότητα η ένταξη των οικονομικών μεταναστών, που αποτελούν σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία το 23.6% των απασχολουμένων. Η ενσωμάτωση στην κοινωνία, η ενσωμάτωση στο σχολείο όλων, ο μη αποκλεισμός, δεν αποτελεί δείκτη δημοκρατικότητας. Η δημοκρατία είναι πολιτικό σύστημα και από πολιτική άποψη ο μετανάστης που ενσωματώθηκε στην κοινωνία δε σημαίνει αυτομάτως ότι αποκτά και τα κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματα που έχουν οι Κύπριοι. Υπάρχει ουσιώδης διαφορά ανάμεσα στην πολιτική της ενσωμάτωσης και του αποκλεισμού στην κοινωνία και το σχολείο. Αυτό όμως δεν σημαίνει και αλλαγή του πολιτικού συστήματος, ώστε να πούμε ότι είναι δημοκρατικό. Εξ άλλουν η συμμετοχή των παιδιών με αναπηρίες ή πολιτισμικές ιδιαιτερότητες είναι ήδη μια πραγματικότητα στην κυπριακή εκπαίδευση. Επομένως η αναφορά περί δημοκρατικού σχολείου σε συνδυασμό με τη συμμετοχή όλων δε λέει κάτι καινούριο.

Σε σχέση τώρα με την έννοια της ισότιμης συμμετοχής που αποκτά συγκεκριμένο περιεχόμενο με την επιτυχία όλων των παιδιών στην υποχρεωτική εκπαίδευση, αναδεικνύονται περισσότεροι προβληματισμοί.
Ιστορικά η επιτυχία στο σχολείο συνδέθηκε με την κοινωνική επιτυχία.Δηλαδή σε μια ιεραρχημένη κοινωνία η επιτυχία στο σχολείο υποδήλωνε την πρόσβαση στις καλύτερες θέσεις εργασίας. Διαφορετικά, το σχολείο ιεραρχούσε τους μαθητές για να καλύψει μια ανάγκη του συγκεκριμένου κοινωνικοοικονομικού και πολιτικού συστήματος, την κατάληψη των ιεραρχημένων θέσεων εργασίας.
Σήμερα το σχολείο δεν υπάρχει ανάγκη να επιτελεί αυτή την ιεράρχηση. Η μαζικοποίηση της εκπαίδευσης μέχρι το λύκειο ουσιαστικά μετέφερε την ανάγκη ιεράρχησης στο πανεπιστήμιο. Γι αυτό σήμερα η ιεράρχηση των ατόμων για κατάληψη των καλύτερων θέσεων εργασίας γίνεται στη βάση όχι του πτυχίου του πανεπιστημίου αλλά με την απόκτηση μεταπτυχιακών τίτλων. Επομένως η έννοια της επιτυχίας όλων των παιδιών στην υποχρεωτική εκπαίδευση αντικατοπτρίζει όχι μια προοδευτική πρόσληψη της εκπαίδευσης, αλλά απλώς επιβεβαιώνει μια υπαρκτή κοινωνική πραγματικότητα. Διαφορετικά, το ρόλο του δημοτικού σχολείου σε παλαιότερα χρόνια, αναλαμβάνει τώρα το λύκειο. Σε μεγάλο βαθμό σήμερα στα σχολεία η σχολική αποτυχία έχει περιοριστεί. Δηλαδή η βαθμολογία βασικά ξεκινά όχι απο το 1 αλλά από το 10.
Παράλληλα εκφράζει όμως και μια άλλη κοινωνική πραγματικότητα, ότι δηλαδή έχει επέλθει μια ομοιογενοποίηση στην κοινωνία με την ομοιογενοποίηση και των επαγγελμάτων σε μεγάλο βαθμό. Δηλαδή τα χειρωνακτικά επαγγέλματα έχουν απαξιωθεί στη συνείδηση των πολιτών και ουσιαστικά αφήνονται στους οικονομικούς μετανάστες. Επομένως σε μεγάλο βαθμό όλοι θα ασχολούνται με τις υπηρεσίες σε ένα τεχνοδικτυακό πλαίσιο λειτουργίας , δηλαδή η μάζα – εκτός από τους λίγους- θα εργάζεται σε πανομοιότυπες συνθήκες, όπου δεν απαιτείται κάποια ιεράρχηση. Άρα η επιτυχία όλων ουσιαστικά επιτελεί στην υποχρεωτική εκπαίδευση μια κοινωνική λειτουργία, την ομοιογενοποίηση στην κοινωνία και την εργασία όπου ο εργοδότης θα έχει πληθώρα προσφοράς εργασίας και ομοιογενοποιημένους μισθούς προς τα κάτω. Δηλαδή η επιτυχία στο σχολείο δεν υποδηλώνει πια και την επιτυχία στην κοινωνία, την κοινωνική καταξίωση. Έτσι μετά από φοίτηση 12 χρόνων στην υποχρεωτική εκπαίδευση, θα κατέχεις προσόντα που δεν έχουν αντίκρυσμα στην αγορά εργασίας γιατί όλοι τα κατέχουν.
Σίγουρα σε σχέση με το σχολείο της αποτυχία και του αποκλεισμού των μαθητών συνιστά μια εξέλιξη η στοχοθέτηση της επιτυχίας όλων στην υποχρεωτική εκπαίδευση. Όμως η ιεράρχηση των νέων μεταφέρεται απλώς προς τα πάνω. Και όλο και περισσότερο η ιεράρχηση στην κοινωνία θα γίνεται με κοινωνικώς διάφανα κριτήρια. Δηλαδή όλο και περισσότερο θα είναι δύσκολη ή αδύνατη η πρόσβαση των μεσαίων και κατωτέρων στρωμάτων στις καλύτερες θέσεις εργασίας. Πολύ πιο εύκολη θα είναι η πρόσβαση στην ανεργία ή πιο σωστά στην αεργία.
Επομένως και η επιτυχία όλων στο σχολείο σήμερα αντικατοπτρίζει αλλαγές που ήδη έχουν επέλθει στην κοινωνία και ουδόλως σχετίζεται με τη δημοκρατία.
Καταληκτικά υποστηρίζω ότι οι ρητορίες περί δημοκρατικού σχολείου τόσο του Προέδρου της Επιτροπής για τα Αναλυτικά Προγράμματα όσο και της Έκθεσης των επτά «σοφών» – υπάρχουν πανομοιότυπες αναφορές – αποτελούν κενολογίες, εξυπηρετούν καίρια τις ανάγκες της πολιτικής και οικονομικής ολιγαρχίας σήμερα ,συμβάλλουν αποφασιστικά στον αποπροσανατολισμό των πολιτών από τα υπαρκτά κοινωνικά και εκπαιδευτικά προβλήματα και δεν απαντούν στις τωρινές ανάγκες και προσδοκίες της κοινωνίας.
Το αίτημα για συμμετοχή και επιτυχία όλων στην υποχρεωτική εκπαίδευση είχε προοδευτικό περιεχόμενο πριν 20-30 χρόνια, όταν το σχολείο ιεραρχούσε τους νέους για να καλύψει ανάγκες του συτήματος. Σήμερα η ιεράρχηση έχει μεταφερθεί προς τα πάνω, η ζώνη αναταραχής του εκπαιδευτικού συστήματος είναι τα πανεπιστήμια. Γιατί τώρα δεν προβάλλεται το αίτημα για συμμετοχή και επιτυχία όλων στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση; Αντίθετα τίθενται κοινωνικώς διάφανα κριτήρια για ιεράρχηση των νέων (δίδακτρα,ιδιωτικά παν/μια); Κάτι που γινόταν φυσικά στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση πριν 40 χρόνια!!!
Το θέμα δεν εξαντλείται εδώ. Τι σημαίνει επιτυχία σε ένα ανταγωνιστικό σύστημα; Ο καπιταλισμός θέλει την αποτυχία; Τελικά τι είναι το δημοκρατικό σχολείο;

Τετάρτη 15 Οκτωβρίου 2008

Οι παρελάσεις, το Υπουργείο Παιδείας και ο 17ος αιώνας

Το Υπουργείο Παιδείας αφού κατόρθωσε να επιλύσει όλα τα προβλήματα της εκπαίδευσης, αποφάσισε να αντιμετωπίσει και τα προβλήματα που παρουσιάζονται στις εθνικές παρελάσεις.
Από πέρυσι στάληκαν αυστηρές οδηγίες στα σχολεία και συστάθηκε και επιτροπή αξιολόγησης των παρελάσεων. Αυτή η επιτροπή βαθμολογούσε/αξιολογούσε την παρουσία του κάθε σχολείου.
Έτσι κατόρθωσε το Υπουργείο να πετύχει την εισαγωγή του ανταγωνισμού ανάμεσα στα σχολεία – ποιο είναι το καλύτερο, ποιο θα πάρει τον πιο ψηλό βαθμό – χωρίς φυσικά να βαλτιώσει οτιδήποτε. Αντίθετα τα πράγματα χειροτέρεψαν. Εννοώ ότι στα πλαίσια του αναταγωνισμού των σχολείων η παρέλαση απέκτησε μια σημαντική διάσταση στη σχολική ζωή: περισσότερη προσοχή και χρόνος από τις διευθύνσεις των σχολείων και τους καθηγητές φυσικής αγωγής, πιο αυστηρές διαδικασίες επιλογής και περισσότερος χρόνος για εξάσκηση των μαθητών. Και φυσικά απώλεια πιο πολλών διδακτικών περιόδων για χάρη της ετοιμασίας της παρέλασης!!!
Χωρίς να προηγηθεί κάποια αξιολόγηση της περσινής αξιολόγησης, το Υπουργείο φέτος αποφάσισε να γίνει πιο αυστηρό, πιο τυπικό με σκοπό πάντοτε τη βελτίωση της παρέλασης!!!Συσκέψεις επί συσκέψεων, καθορισμός του βηματισμού, της στολής, των μαλλιών. Και ο κάθε γραφειοκράτης επί της παρέλασης, αφού είναι ενταταλμένος γι αυτό το σημαντικό έργο, εφευρίσκει και προβλήματα, αναζητά την τυποποίηση και την ομοιομορφία. Οι καθηγητές λοιπόν θα πρέπει να φορούν κοστούμι, τα συνθήματα θα πρέπει να εγκρίνονται από τον Υπουργό λές και δεν έχει δουλειά να κάμνει, η παρέλαση θα βιντεογραφηθεί για να αξιολογηθεί. Και κριτήριο επιλογής των μαθητών για τις παρελάσεις θα είναι η άψογη εμφάνιση!!!
Φυσικά ο Υπουργός, λόγω των αντιδράσεων που προκλήθηκαν, απέστειλε ο ίδιος εγκύκλιο στα σχολεία (κάτι πρωτοφανές ) και ακυρώνει την προηγούμενη εγκύκλιο περί της άψογης εμφάνισης των μαθητών!!!
Οι προετοιμασίες του Υπουργείου Παιδείας για την παρέλαση συνεχίζονται με ομαλό τρόπο. Απομένει η ρύθμιση του μέγα προβλήματος του αντίχειρα προς τα πάνω όταν οι μαθητές κρατάνε λάβαρα ή σημαίες. Ακόμα. «η κίνηση των χεριών πρέπει να είναι κοφτή και να σταματά για κλάσμα του δευτερολέπτου στο ύψος της κεφαλής»!!!
Για να διευκολυνθεί το Υπουργείο Παιδείας στο να καθορίσει επακριβώς την άψογη εμφάνιση των μαθητών και να ρυθμίσει τα της παρέλασης, αποφάσισα να μεταφέρω αυτούσια την ιδανική μορφή του στρατιώτη τον 17ο αιώνα (παρατίθεται στο βιβλίο του Μισέλ Φουκώ «Επιτήρηση και τιμωρία» ):
« Τα σημάδια που μας κάνουν να αναγνωρίζουμε τους πιο κατάλληλους για το επάγγελμα αυτό, είναι η ζωντάνια και η εξυπνάδα, το κεφάλι ψηλά, το ανυψωμένο στομάχι, οι φαρδείς ώμοι, τα μακριά χέρια, τα ισχυρά δάκτυλα, η μικρή κοιλιά, οι χοντροί μηροί, οι λεπτές κνήμες και τα σκληραγωγημένα στεγνά πόδια, που όλα τους δείχνουν έναν άνθρωπο ευκίνητο και δυνατό» ο οποίος «θα πρέπει να βαδίζει ρυθμικά, για να εμφανίζει τη μεγαλύτερη δύνατή χάρη και σοβαρότητα».
Επίσης τον 17ο αιώνα για την πορεία μιας στρατιάς έγραφαν πως « πρέπει να αρχίσουν το βάδισμα με το δεξί πόδι, έτσι ώστε όλος ο σχηματισμός να σηκώνει ταυτόχρονα το ίδιο πόδι». Και τον 18ο αιώνα προβλεπόταν πως « το βάδην εκτελείται με το κεφάλι ψηλά και το σώμα ευθυτενές, κρατώντας ισορροπία στο ένα πόδι εναλλάξ, σηκώνοντας το άλλο μπροστά, με την κνήμη τεντωμένη και την λακρη του ποδιού στραμμένη ελαφρά προς τα έξω και προς τα κάτω ώστε το βάδισμα να είναι άνετο, χωρίς κανένα μέρος του ποδιού να σέρνεται ή να ακουμπά στη γη».
Ζήτω οι παρελάσεις στην Κύπρο του 21ου αιώνα
Ζήτω ο νεκραναστημένος 17ος αιώνας
Ζήτω και η ελευθερία

Κυριακή 12 Οκτωβρίου 2008

Νέα αναλυτικά προγράμματα ή η νέα προσαρμογή της εκπαίδευσης

Η Επιστημονική Επιτροπή για τα νέα αναλυτικά προγράμματα ετοίμασε ένα τετρασέλιδο πρώτο κείμενο για τη φιλοσοφία και τους σκοπούς των νέων αναλυτικών προγραμμάτων. Αν και στον τύπο έχει δημοσιευτεί αποσπαματικά και στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Παιδείας δεν είναι καταχωρημένο, εν τούτοις κάποιες παρατηρήσεις είναι αναγκαίες.
Η φιλοσοφία και οι στόχοι των αναλυτικών προγραμμάτων επιβάλλεται να συνάδουν με τη φιλοσοφία και τους στόχους της εκπαίδευσης.
Το Υπουργείο λοιπόν θα έπρεπε λογικά πρώτα να καθορίσει τη φιλοσοφία της εκπαίδευσης και όχι μέσω των αναλυτικών προγραμμάτων να προσπαθεί να την προκαθορίσει. Η διαδικασία λόγικά πάσχει. Γιατί μέσα από την αλλαγή των αναλυτικών προγραμμάτων προσεγγίζεται μόνο μια πτυχή της εκπαιδευτικής διαδικασίας, μόνο η διδασκαλία-μάθηση-αξιολόγηση. Όμως η εκπαιδευτική διαδικασία εμπεριέχει και τις εξω-διδακτικές δραστηριότητες και την οργάνωση –διοίκηση της σχολικής μονάδας. Όλα αυτά πρέπει να υπηρετούν τον ίδιο στόχο για να υπάρξει αποτέλεσμα και όχι μόνο η αλλαγή των αναλυτικών προγραμμάτων. Για να επιτευχθεί αυτό, απαιτείται ο καθορισμός πρώτα της φιλοσοφίας και των σκοπών της εκπαίδευσης.

Ακόμα η Επιστημονική Επιτροπή απέτυχε σε αυτό που η ίδια διακήρυττε: «πρέπει να είμαστε απολύτως σαφείς στις διατυπώσεις μας». Η σαφήνεια στους στόχους είναι αναγκαία και λόγω της φθοράς των λέξεων στη μεταβατική εποχή που ζούμε αλλά και για να είναι κατανοητοί οι στόχοι από τον καθένα, από το κάθε μέλος της κοινωνίας και από «εργάτες που διαβάζουν». Αναφορές του τύπου «αυτονομία», «αυτόνομη επίλυση προβλημάτων», «δημοκρατικότητα», «παρρησία», «κοινωνία και οικονομία της γνώσης», «προσωπική ευεξία», «ευελιξία», «ισότιμη συμμετοχή» επιβάλλεται να αποσαφηνιστούν ώστε να αποδίδεται από όλους ένα περιεχόμενο και να μην τις προσαρμόζει ο καθένας στις δικές του αντιλήψεις. Δηλαδή να υπάρχει κοινή γλώσσα ώστε να υπάρξει και διάλογος.

Σε σχέση με το περιεχόμενο του εγγράφου οι ειδικοί δε λένε κάτι καινούριο ή διαφορετικό, Απλώς αναπαράγουν το λόγο όπως αυτός έχει διαμορφωθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση και έχει ήδη δημοσιευτεί μεσα από συνεντεύξεις του κ. Τσιάκαλου στον τύπο. Αν απλώς θα αντιγράψουμε μέσα από τα αναλυτικά προγράμματα, αυτά που διακηρύσσει η Ευρωπαϊκή Ένωση, τι χρειάζονται οι ειδικοί; Για να τα αντιγράψουν με επιστημονικό τρόπο; Ή μήπως για να χρησιμοποιηθούν από την κρατική εξουσία ως φορείς νομιμοποίησης των επιλογών της στην κοινωνία;
Γενικά το κείμενο κινείται στα πλαίσια της εκσυγχρονιστικής ιδεολογίας και της ανάγκης για προσαρμογή της εκπαίδευσης στις ανάγκες της οικονομίας. Δηλαδή έχει ένα προσαρμοστικό περιεχόμενο χωρίς ίχνος προοδευτικότητας ή ριζοσπαστικότητας.
Εννοείται πέρα από ρητορίες και εξαγγελίες του τύπου «αυτόνομος, ευτυχισμένος στην προσωπική του ζωή και επιτυχημένος στην κοινωνία και στην οικονομία της γνώσης άνθρωπος». Προσωπικά δεν κατανοώ τι σημαίνουν όλα αυτά σε επίπεδο εκπαιδευτικής πράξης και κοινωνικής πραγματικότητας. Αν εσεις τα έχετε αποσαφηνισμένα, τότε βοηθήστε με.

Κυριακή 5 Οκτωβρίου 2008

Η αναπαλαιωμένη εκπαιδευτική πολιτική ή περί βίας στα σχολεία και ο μύθος του Σίσυφου

Τα μεγαλόπνοα σχέδια για μεταρρύθμιση στην εκπαίδευση, που θα ολοκληρωθεί σε 25 χρόνια (!) είναι για τους αφελείς. Η εξουσία έχει πραγματικές πιεστικές ανάγκες στις οποίες πρέπει να αντεπεξέλθει. Και τότε αποκαλύπτεται η γύμνια της, η απουσία οράματος, η στυγνή διαχειριστική της λογική.
Το πρόβλημα της νεανικής παραβατικότητας είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα μιας εκπαιδευτικής πολιτικής αδιεξόδης και αναπαλαιωμένης.
Τον Απρίλη του 2008 και με αφορμή κάποια κρούσματα βίας στα σχολεία ο Υπουργός Παιδείας εξαγγέλλει τη σύσταση Επιτροπής Ειδικών. Η σύσταση της επιτροπής διαφημίζεται στα ΜΜΕ για τρεις μήνες. Δημιουργείται η εντύπωση ότι η επιτροπή των ειδικών είναι η σανίδα σωτηρίας για αντιμετώπισης της βίας. Διαφημίζεται επίσης ότι η επιτροπή θα ολκληρώσει το έργος της ως τις 20 Ιουνίου 2008 και θα εξαγγελθούν μέτρα από τη νέα σχολική χρονιά.
Η Επιτροπή των Ειδικών ολοκλήρωσε τελικά το έργο της στις 29 Αυγούστου και ο Υπουργός Παιδείας μας πληροφορεί ότι οι εισηγήσεις των ειδικών θα χρειαστούν «πολλά χρόνια και πολλά λεφτά» για να υλοποιηθούν!!!
Και φυσικά τα κρούσματα βίας συνεχίζονται και επιβάλλεται το Υπουργείο να φαίνεται ότι κάνει κάτι. Και ξαφνικά αρχίζει πετροπόλεμος στα λύκεια Κύκκου Α΄ και Β΄. Αμέσως πραγματοποιήθηκε σύσκεψη με συμμετοχή αρμοδίων και ειδικών και αποφάσισαν μέτρα επιτήρησης , αστυνόμευσης και τιμωρίας των ενόχων. Πράγματι το Υπουργείο έδρασε αμέσως. Και η ίδια σύσκεψη θα πραγματοποιηθεί και στον επόμενο πετροπόλεμο ή αυγοπόλεμο ανάμεσα στο Λανίτειο Α΄ και Β΄ ή το Λύκειο Απ. Πέτρου και Παύλου.
Και στις 2 Οκτωβρίου πληροφορηθήκαμε από τον τύπο ότι το Υπουργείο προωθεί το θεσμό των διαμεσολαβητών στα σχολεία για πρόληψη των κρουσμάτων βίας . Θα εκπαιδευτούν εκπαιδευτικοί και μαθητές ώστε να αποκτήσουν γνώσεις και δεξιότητες για τον αποτελεσματικό χειρισμό συγκρουσιακών καταστάσεων. Φυσικά η ίδια εξαγγελία για τους μεσολαβητές στα σχολεία δημοσιεύτηκε και πριν δέκα μήνες, στις 9/12/2007. Και η επόμενη εξαγγελία για τους μεσολαβητές στα σχολεία θα γίνει τον Αύγουστο του 2009. Σε δέκα μήνες θα έχουμε ξεχάσει την εξαγγελία και έτσι η εξουσία θα μπορεί άνετα να την επαναεξαγγείλει!!!
Και από τους διαμεσολαβητές στη συνέχεια θα προχωρήσει το Υπουργείο στους ειρηνοποιούς και από τους ειρηνοποιούς στους φύλακες γιατί το πρόβλημα δε θα επιλυθεί. Γιατί η βία έχει συγκεκριμένα αίτια και αν δεν τα εξαλείψεις, θα είναι εκεί. Και αν εκλαμβάνεις το αποτέλεσμα ως αίτιο, απλώς διαχειρίζεσαι την κρίση στο παρόν. Όμως η κρίση υπάρχει και με τα διαχειριστικά μέτρα που λαμβάνονται απλώς η εξουσία κερδίζει χρόνο και εντυπώσεις. Μπορεί και να μεταμορφώσει την κρίση και τότε θα πρέπει να μεταμορφωθούν και τα διαχειριστικά μέτρα.Με απλά λόγια «ο μύθος του Σίσυφου»!!!

Τετάρτη 1 Οκτωβρίου 2008

Το νέο βιβλίο ιστορίας της Γ΄ Λυκείου: αντικειμενική ή ψευδής εικόνα;

Το νέο βιβλίο της ιστορίας της Γ΄ Λυκείου πέρα από την ακαταλληλότητά του ως διδακτικού εγχειριδίου, εγείρει και άλλα θέματα συνυφασμένα με την ιστορική αλήθεια, την αντικειμενικότητα των συγγραφέων, την ιδεολογία.
Ένα παράδειγμα είναι υποβοηθητικό για την κατανόηση του περιεχομένου αυτού του βιβλίου.
Στο Α΄ Κεφάλαιο της 1ης Ενότητας με τίτλο «ΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ Της ΒΙΕΝΝΗΣ 1814 -1815» (ΣΕΛ. 11) αναφέρεται ότι οι τρεις πρωταγωνιστές του Συνεδρίου (ο Βρετανός Κάσλρι, ο Αυστριακός Μέτερνιχ και ο Γάλλος Ταλεϋράνδος ) «πίστευαν ότι οι πολυεθνικές τους αυτοκρατορίες στην Ευρώπη εξυπηρετούσαν καλύτερα από τα εθνικά κράτη την ειρήνη, επειδή οι διάφορες γλωσσικές ή θρησκευτικές κοινότητες της ηπείρου δεν είχαν σαφή και διακριτά γεωγραφικά όρια και επειδή, αν σχημάτιζαν εθνικά κράτη οι πλειονότητές τους, τότε θα υπήρχαν μέσα τους ανεπιθύμητες και ευάλωτες μειονότητες τις οποίες θα διεκδικούσαν γειτονικά κράτη.» Στην ίδια σελίδα αναφέρεται ότι ο Μέτερνιχ «αν και Αυστριακός στην καταγωγή, πίστευε πως ήταν πρώτα απ’ όλα Ευρωπαίος και ότι στήριζε και προωθούσε την ιδέα της Ευρώπης και ακόμα πως ήταν εχθρός των εθνικών κινημάτων και των εθνικών κρατών, επειδή αυτά απειλούσαν τη συνοχή της πολύγλωσσης και πολύδοξης αυτοκρατορίας των Αψβούργων και υπονόμευαν το όραμα της ευρωπαϊκής ενότητας».
Οι συγγραφείς του βιβλίου προβάλλουν ότι οι ηγέτες του συνεδρίου ήταν ειρηνιστές και ευρωπαϊστές!!!
Ναι, η έγνοια τους τότε ήταν η ειρήνη και η Ευρώπη.Και ό,τι αποφάσιζαν ήταν στο όνομα της ειρήνης και της Ευρώπης.
Φυσικά αυτή η προσέγγιση είναι διαστρεβλωτική της ιστορίας. Γιατί στόχος τους ήταν ένας και μόνος, η διατήρηση του υφιστάμενου πολιτικού και οικονομικού συστήματος. Δηλαδή η συντήρηση της απολυταρχίας – της εξουσίας των μοναρχών – και των κατεστημένων συμφερόντων – των ευγενών και της εκκλησίας. Και φυσικά οι λαοί να παραμείνουν δουλοπάροικοι των αφεντάδων τους.
Με τέτοιες «αθώες» προσεγγίσεις τι μηνύματα περνούν στους μαθητές;
Φυσικά θα μπορούσε αυτές οι αναφορές των πρωταγωνιστών του Συνεδρίου να παραμείνουν στο σχολικό εγχειρίδιο αλλά σε ένα πλαίσιο που να μη αποπροσανατολίζει από την τότε πραγματικότητα. Δηλαδή στόχος να μην είναι η «αθώωση» των πρωταγωνιστών αλλά η ανάδειξη της γλώσσας της εξουσίας. Ότι πίσω από τις διάφορες διακηρύξεις και ρητορείες για την ειρήνη και την Ευρώπη, οι διάφοροι ηγέτες προσπαθούν να αποκρύψουν τους παραγματικούς τους στόχους που είναι η συντήρηση των πολιτικών και οικονομικών συμφερόντων της κατεστημένης τάξης.
Ή ακόμα να παρατίθενται αυτές οι απόψεις στα πλαίσια παράθεσης μια πηγής ώστε να δίνεται η δυνατότητα σχολιασμού των απόψεων των τότε ηγετών. Απαράδεκτο είναι να παρατίθενται στην ιστορική αφήγηση.
Και άντε τώρα ο εκπαιδευτικός να διδάσκει στους μαθητές για το φιλειρηνισμό και το φιλευρωπαϊσμο των μελών της Ιερής Συμμαχίας!!! Γιατί έτσι λέει το βιβλίο, γιατί έτσι λένε οι ειδικοί!!! Και αυτό, το ένα και μοναδικό βιβλίο, θα εξεταστούν οι μαθητές στο τέλος της σχολικής χρονιάς. Έτσι κατοχυρώνεται η πλύση εγκεφάλου των μαθητών από την εξουσία!!!
Μπορεί να γίνει κάτι έστω και τώρα δεδομένου ότι το εγχειρίδιο είναι ακατάλληλο; Βεβαίως. Αλλά το Υπουργείο Παιδείας, η ΟΕΛΜΕΚ, η Συνομοσπονδία Γονέων, η ΠΣΕΜ ελάχιστα ή καθόλου ενδιαφέρονται για τα υπαρκτά προβλήματα του σχολείου. Προέχει να μην εμφανίζεται στα ΜΜΕ ότι υπάρχει κάποιο πρόβλημα στα σχολεία και ενοχοποιηθούν οι φορείς της εξουσίας.Προέχει η εικόνα ότι όλα βαίνουν ομαλώς. Δεν έχει καμία σημασία αν στη διδακτική πράξη όλα βαίνουν ανωμάλως!!!